czwartek, 29 maja 2025

Gdy spojrzę z boku

Dni biegną. Uciekają ciurkiem. Tygodnie, miesiące. Staję, nie dowierzam. Na pokładzie prawie siedemnastolatek i prawie piętnastolatek. I nagle odkrywam, że w dojrzałość to ja z nimi mogę. 

Wyjeżdżamy na weekend. Julek jedzie z nami. Krzysiek zostaje w domu. To nie pierwszy raz. Ten jednak jest inny. Zaprasza dwóch kumpli na nocowanie. Ostatecznie plan nie wypala. Robi sobie jajo-chlebki, białkowe racuchy, które nazywa pancake'ami. Opiekuje Kilką. Kosi trawnik. Spotyka się wieczorem ze znajomymi. Jedzie motorem. Wraca motorem. Ogarnia swoje korki z matmy. Umawia z korepetytorem plan na przyszły rok. Maturalny rok. W stałym kontakcie z nami. Odpowiedzialność. Rozsądek. Dlatego jestem taka spokojna. Spokojniejsza niż rok temu. Nawet mimo tego, że od ponad miesiąca mój starszy syn ma prawo jazdy kat. A1. Świeża sprawa.

Julek z nami. Jego nie trzeba namawiać na wspólne wyjazdy. Targuje się tylko, że pięć nocy a nie dwie. Bierze w ciemno to, co ma nadejść. I nie zakłada, że będzie kiepsko. Lubię ten jego bezwarunkowy optymizm. Cieszy się na spotkanie z Dorotką, Rafałem i Oskarem. Ludźmi, którzy stają się nam coraz bliżsi i wcale nie przez to, że Radek z Rafałem mają wspólne siostry cioteczno-stryjeczne i spędzali wiele wakacji razem. Kiedyś. Dawno temu. W innej epoce. Jesteśmy przecież po pięćdziesiątce. 

Do tej pory gościliśmy się we własnych domach. Dzieli nas dystans ponad trzystu kilometrów. Tym razem wynajęliśmy domek na Mazurach. I tam spędziliśmy wspólnie czas. Jaki to był dobry czas!

Julek - typ biesiadny. Zawsze czekał na wszystkich, żeby zacząć jeść. Cierpliwie znosił przedłużającą się nieobecność na stole mięsa, które dopiekało się na grillu. Sprzątał ze stołu, nakrywał do stołu. Raz czy dwa przewrócił oczami, ale spełniał swój obowiązek bez sprzeciwu.  

Spacer - bez zająknięcia szedł ponad dwa kilometry w jedną i dwa kilometry w drugą stronę. Nie jeden raz. Dwa razy. Rozmawiał, nie zamęczał pytaniem: - długo? Towarzyszył rozgrywkom sportowym. Towarzyszył w jacuzzi, towarzyszył nam na łódce. Opanowany, uśmiechnięty, zadowolony. Miły kompan. 

Jedynie po oswojeniu nowego otoczenia trzeba było nieco stopować Julka wylewność. Ten nadmiar bliskości. To zbyt natarczywe przekraczanie granic w okazywaniu czułości. Ale te sytuacje nie wywoływały spięć. Były dobrą okazją do tłumaczenia Julkowi, że wielokrotnie przez niego powtarzane zdanie "nie dotykaj mojego ciała" działa też w drugą stronę. Nie zawsze i nie każdy ma ochotę na dotyk. Nawet ten najbardziej delikatny i czuły. Absolutnie trzeba to uszanować. 

Nie wiem, kiedy z trybu małe dzieci przeszłam w tryb dojrzałe, samodzielne dzieci. Przecież jestem w tym miejscu od jakiegoś czasu. To dobre miejsce. Dobry czas.  A, i odkryłam, że naprawdę lubię wiosłować. 

Zdj. Dorota Kopacz



Zdj. Dorota Kopacz

Zdj. Dorota Kopacz





środa, 21 maja 2025

Zielona Szkoła

W ubiegłym tygodniu Julek spędził cztery dni na Zielonej Szkole. Cieszył się na ten wyjazd już w kwietniu. Koledzy, bez mamy i taty, pakowanie walizki. Julek lubi wyjeżdżać. Lubi spać w innym miejscu. Doświadczać nowych wrażeń. 

W tym roku klasy 4-8 pojechały do ośrodka pod Giżyckiem. Prognozy pogody nie nastrajały pozytywnie. Zimno, wietrznie, ale przynajmniej miało nie padać. Dzieciom to w ogóle nie przeszkadzało. Humory wszystkim dopisywały. To była trzecia zielona szkoła 5a. Weterani wyjazdów. Dobrze przygotowani przez wychowawczynię na takie eskapady. 

Poniedziałek. Wyjazd o 8:30. Obiad już w ośrodku. Potem zajęcia sportowe, a wieczorem ognisko.





Wtorek. Świeci słońce. Wycieczka statkiem. Zwiedzanie twierdzy Boeyn. Wieczorem osiemnaste urodziny koleżanki z ósmej klasy. Impreza i dyskoteka.





Środa. Pogoda sprzyja. Zjazdy na oponie, gokarty, frytki i cola. Życie jest piękne.






Czwartek. Powrót do domu. Ale to dopiero po obiedzie. Jest jeszcze leśny survival. Wspólne budowanie szałasu. Nasłuchiwanie odgłosów przyrody.






Zabrać dzieci ze szkoły specjalnej, o różnym stopniu sprawności, o ograniczeniach na różnym poziomie na zieloną szkołę to nie lada wyczyn. Cieszy mnie to ogromnie, że Julek może uczestniczyć w takich wydarzeniach. Dzięki nim buduje swoje doświadczenie, uczy się samodzielności i swoich emocji. W znanym i przyjaznym środowisku łatwiej. Bezpieczniej. Pewniej. 

I ta radość z bycia z kumplami. Na tym wyjeździe Julek spał w pokoju z Antkiem i Jankiem. Choć Julek lubi wszystkie dzieci ze swojej klasy, to właśnie ta dwójka chłopców najczęściej pojawia się w opowieściach Julka. Kumple. Tak ważni w życiu każdego nastolatka.

Nie ma znaczenia, że Julek wrócił przeziębiony. Statystycznie rzadko choruje. Cieszę się, że spędził wspaniały czas w swoim środowisku. Wspaniale zaopiekowany przez wychowawczynię panią Edytę Płocha. 

Tegoroczny wyjazd na Zieloną Szkołę mogliśmy sfinansować ze środków, zgromadzonych na Julka subkoncie. Dziękujemy ❤

piątek, 16 maja 2025

Artipelag

Artipelag to centrum sztuki współczesnej wybudowne w 2012 r. przez Bjorna Jacobsona - właściciela firmy Babybjorn produkującej znane na całym świecie nosidełka i w ogóle ekcesoria dla niemowląt. Bogaty gość. Razem z żoną wychowywali się na Archipelagu Sztokholskim, ukochali to miejsce tak jak sztukę i postanowili zostawić coś po sobie. Tak powstał Artipelag. Miejsce wyjątkowo urokliwe. Wśród drzew i skał, nad brzegiem morza wyrósł budynek wtapiający się w otoczającą go naturę. 

Wzdłuż brzegu ciągnie się ścieżka, przy której wyrastają nieoczywiste instalacje artystyczne i rzeźby. Wewnątrz budynku jest miejsce na stałe i czasowe ekspozycje (nie skorzystaliśmy), jest obszerny lunch bar (schroniliśmy się w nim przed deszczem, zamówiliśmy kawę i czekoladę, ja jeszcze skusiłam się na kawałek pysznego brownie) i wspaniała toaleta, żywcem przypominająca jaskinię sztuki. 
















Z Tyresö do Artipelagu mieliśmy 40 minut jazdy samochodem. Pojechaliśmy tam w piątek - ostatnią dobę pobytu w Szwecji. Bardzo intryguje mnie ta poszarpana linia brzegowa i zatoka usiana tysiącami wysp - mniejszych, większych i malutkich jak łupinka orzecha. Jasne, że z brzegu nie dojrzeliśmy fenomenu Archipelagu Sztokholmskiego. To wycieczka na inną porę roku, najlepiej statkiem. Na marginesie do Artipelagu też można przypłynąć statkiem ze Sztokholmu, ale sezon zaczynał się od 3 maja. Ale to że Artipelag tak mocno wrośnięty jest w naturalną przestrzeń, którą tworzy brzeg morza, słony jego zapach, wiatr, wilgoć wody, sosny, skały, daje namiastkę klimatu całego archipelagu. Byliśmy oczarowani tym miejscem. 

czwartek, 15 maja 2025

Södermalm

Södermalm to dzielnica w południowej części centrum Sztokholmu. Znana m.in. z "Millenium" Stiega Larssona. To tutaj hakerka Lisabeth Salander kupiła apartament i tutaj Mikael Blomkvist mieszkał i pracował. Kiedyś fascynowałam się tą trylogią. Mgliste wspomnienia zostały. Chciałam tu dotrzeć. Do Södermalm przespacerowaliśmy się z Gamla stan, mijając urokliwe nabrzeże. Przysiedliśmy na huśtawce. Z lewej strony rozpościerał się widok zachodniej części dzielnicy.




W Södermalm przeszliśmy się jedną z głównych ulic, szukając jakiejś kawiarni. Bardzo chciało nam się kawy. Wdepnęliśmy przez przypadek do cafe, w którym siedzieli sami Szwedzi, ewidentnie stali bywalcy tego miejsca. Zapach kawy mieszał się z zapachem wina. Rozmowy ucichły, w naszą stronę powędrowały taksujące spojrzenia. Nie pasowaliśmy tutaj. Szybko wycofaliśmy się. Przecznicę dalej była kolejna kawiarnia, też pełna Szwedów, starszych Szwedów. Tutaj wypiliśmy kawę (ja z Radkiem), i czekoladę (Krzysiek z Julkiem). Naładowani energią ruszyliśmy urokliwymi uliczkami w kierunku Mariaberget.



Mariaberget to wzgórze, z którego rozpościera się atrakcyjny widok miasta. Zacna panorama. Warto tutaj wejść.



I choć wiedziałam, że zaledwie musnęliśmy Södermalm, musieliśmy wracać. Byliśmy umówieni z mamą i wujkiem. Eksplorację tego miejsca odkładam na półkę "kiedyś/innym razem".  Z Mariaberget powędrowaliśmy w kierunku stacji metra Slussen. Ulice tutaj wiją się góra-dół. Lubię tak.